Biebrzański Park Narodowy obejmuje dolinę rzeki Biebrzy. Jest to unikatowy, ogromny, bo zajmujący powierzchnię prawie 2600 km2 kompleks bagien i torfowisk. Ten trudnodostępny dla człowieka obszar zamieszkuje na co dzień wiele zagrożonych i rzadko spotykanych gatunków ptactwa i innych zwierząt. Region ten jest w ostatnich latach niezwykle modnym i popularnym miejscem wypoczynku.
Biebrzański Park Narodowy został utworzony we wrześniu 1993 roku. Położony jest w północno-wschodniej części kraju, w województwie podlaskim. To największy park narodowy w Polsce. Jego powierzchnia wynosi 59223 ha.
Rzeka Biebrza, będąca osią parku ma swoje źródła przy granicy z Białorusią. Uchodzi do Narwi na wysokości niewiele niższej niż ta, z której wypłynęła. To rzeka o bardzo małym spadku. Woda płynie w niej leniwie a jej ruchu prawie się nie zauważa. Dużo meandruje, ciągle zmienia swoje koryto więc ciężko zmierzyć dokładną długość. Dolinę Biebrzy otaczają ze wschodu, południa i zachodu wysokie wysoczyzny morenowe.
Ponad 25% powierzchni Biebrzańskiego Parku Narodowego porastają lasy. W drzewostanie dominują brzozy, olsza czarna i sosna. Rozlewiska rzeki i bagna stanowią ogromny rezerwuar wodny. Niezwykle cenne przyrodniczo są rozległe torfowiska. W dorzeczu Biebrzy występują najlepiej zachowane w Europie Środkowej i Zachodniej torfowiska niskie. Region ten porasta unikalna i bardzo różnorodna gatunkowo roślinność: wiele odmian storczyków, rosiczki, widłaki. Dolina Biebrzy stanowi bardzo ważne miejsce gniazdowania, żerowania i odpoczynku dla ptaków. To jedno z nielicznych miejsc w Europie, gdzie zachowały się w stanie naturalnym całe ekosystemy ptaków i zwierząt wodno-błotnych.
Najłatwiej wśród rozlewisk wypatrzeć ptaki. Zwłaszcza największe z nich: bociana czarnego, rybitwę czarną i białoskrzydłą, czaplę białą. Ktoś wyliczył, że zagęszczenie ptactwa na Bagnach Biebrzańskich wynosi 600 gniazd na 1 km2. W tutejszych wodach pływa dużo gatunków ryb, w tym należące do najrzadszych: strzelba potokowa i głowacz białopłetwy. Wśród zwierząt należy wypatrywać bobrów, wydr, piżmaków, jenotów, borsuków, lisów, łasic, wilków, saren i jeleni. Zdecydowanie najcenniejszym zwierzęciem zamieszkującym rozlewiska Biebrzy jest łoś. Znajduje się tu jedyna naturalna ostoja, w której przetrwały te piękne zwierzęta. Niedawno naliczono około 650 sztuk. Jest to jedna trzecia wszystkich łosi w Polsce.
Na obszarze parku wytyczono wiele rezerwatów florystycznych. Szczególnie znane jest Czerwone Bagno, jeden z największych w Polsce rezerwatów. Biebrzańskie Bagna zostały w roku 1995 wpisane na listę siedlisk konwencji RAMSAR. Na jej mocy zostają objęte ochroną obszary wodno-błotne będące środowiskiem życia w szczególności dla ptactwa wodnego, o znaczeniu międzynarodowym.
W Biebrzańskim Parku Narodowym rozwinęła się turystyka specjalistyczna. Popularne jest wędkarstwo oraz spływy kajakowe, łodziami lub tratwami. Szczególnie dużo wrażeń może dostarczyć oglądanie Biebrzy z powietrza – podczas lotu balonem. Bagna są natchnieniem dla fotografów, bowiem przyroda o każdej porze roku i dnia wygląda inaczej. Turyści przyjeżdżają tu by przebywać bliżej natury. Specjalnie dla nich wytyczono trasy kajakowe, drogi dla rowerzystów oraz dla piechurów przemierzających park na własnych nogach. Utworzono też specjalne ścieżki przyrodnicze. Na nich wybudowano wieże i pomosty widokowe oraz położono kładki, ułatwiające przejście przez grząskie tereny.
Dla przyjezdnych turystów bagna Biebrzańskie są dość łatwo dostępne. Od Warszawy dzieli je niewiele ponad 200 km. Kotlina Biebrzańska jest słabo zaludniona. Najlepiej przyjechać w porze wiosennej, kiedy kwitną kaczeńce i cała przyroda budzi się na nowo do życia. Łosie opuszczają torfowiska i pasą się w sosnowych lasach a tysiące ptaków przerywa lot w drodze swoich przelotów na północ. W okolicznych wsiach silnie rozwinęła się agroturystyka. Właściciele gospodarstw potrafią zaproponować różnorodne formy odpoczynku i odkrywania tajemnic natury. Do biebrzańskich miejscowości należą: Lipsko, Goniądz, Drozdowo, Wizna, Grajewo, Szczuczyn, Wąsocz, Jedwabne, Gugny, Stawiski.
Najciekawszą turystycznie miejscowością jest Osowiec. Rozsławiły go carskie fortyfikacje i budowle obronne z XIX wieku. Twierdza Osowiec zasłynęła z trwającej wiele miesięcy obrony podczas I wojny światowej. Pozostała niezdobyta przez Niemców aż do 1915 roku. Przygotowano w niej ekspozycję muzealną oraz trasę historyczno-przyrodniczą, na której zwiedzanie przydałoby poświęcić się nawet cały dzień. W opuszczonych podziemiach mieszkają dziś nietoperze. Niektórzy utrzymują, że pojawiają się tu również duchy. Z Osowca prowadzi dwukilometrowa trasa do najciekawszych punktów widokowych. W większości pokonuje się ją specjalnymi drewnianymi pomostami. W Osowcu mieści się również siedziba Biebrzańskiego Parku Narodowego.
Kogo nie odstraszą wszechobecne komary, kto nie boi się podmokłych terenów z pewnością będzie zadowolony z tak bliskiego obcowania z niemal pierwotną przyrodą. Trzeba tylko pamiętać by koniecznie zabrać ze sobą lunety i lornetki oraz gumowe buty..
Rzeka Biebrza, będąca osią parku ma swoje źródła przy granicy z Białorusią. Uchodzi do Narwi na wysokości niewiele niższej niż ta, z której wypłynęła. To rzeka o bardzo małym spadku. Woda płynie w niej leniwie a jej ruchu prawie się nie zauważa. Dużo meandruje, ciągle zmienia swoje koryto więc ciężko zmierzyć dokładną długość. Dolinę Biebrzy otaczają ze wschodu, południa i zachodu wysokie wysoczyzny morenowe.
Na obszarze parku wytyczono wiele rezerwatów florystycznych. Szczególnie znane jest Czerwone Bagno, jeden z największych w Polsce rezerwatów. Biebrzańskie Bagna zostały w roku 1995 wpisane na listę siedlisk konwencji RAMSAR. Na jej mocy zostają objęte ochroną obszary wodno-błotne będące środowiskiem życia w szczególności dla ptactwa wodnego, o znaczeniu międzynarodowym.
Dla przyjezdnych turystów bagna Biebrzańskie są dość łatwo dostępne. Od Warszawy dzieli je niewiele ponad 200 km. Kotlina Biebrzańska jest słabo zaludniona. Najlepiej przyjechać w porze wiosennej, kiedy kwitną kaczeńce i cała przyroda budzi się na nowo do życia. Łosie opuszczają torfowiska i pasą się w sosnowych lasach a tysiące ptaków przerywa lot w drodze swoich przelotów na północ. W okolicznych wsiach silnie rozwinęła się agroturystyka. Właściciele gospodarstw potrafią zaproponować różnorodne formy odpoczynku i odkrywania tajemnic natury. Do biebrzańskich miejscowości należą: Lipsko, Goniądz, Drozdowo, Wizna, Grajewo, Szczuczyn, Wąsocz, Jedwabne, Gugny, Stawiski.
Najciekawszą turystycznie miejscowością jest Osowiec. Rozsławiły go carskie fortyfikacje i budowle obronne z XIX wieku. Twierdza Osowiec zasłynęła z trwającej wiele miesięcy obrony podczas I wojny światowej. Pozostała niezdobyta przez Niemców aż do 1915 roku. Przygotowano w niej ekspozycję muzealną oraz trasę historyczno-przyrodniczą, na której zwiedzanie przydałoby poświęcić się nawet cały dzień. W opuszczonych podziemiach mieszkają dziś nietoperze. Niektórzy utrzymują, że pojawiają się tu również duchy. Z Osowca prowadzi dwukilometrowa trasa do najciekawszych punktów widokowych. W większości pokonuje się ją specjalnymi drewnianymi pomostami. W Osowcu mieści się również siedziba Biebrzańskiego Parku Narodowego.
Kogo nie odstraszą wszechobecne komary, kto nie boi się podmokłych terenów z pewnością będzie zadowolony z tak bliskiego obcowania z niemal pierwotną przyrodą. Trzeba tylko pamiętać by koniecznie zabrać ze sobą lunety i lornetki oraz gumowe buty..
Jeśli masz ochotę na wypoczynek w otoczeniu prawdziwie dzikiej natury, nie musisz opuszczać granic Polski. Wystarczy wyprawa do Biebrzańskiego Parku Narodowego, gdzie w sposób szczególny zachowały się naturalne obszary bagienne oraz torfowiska niskie, przejściowe i wysokie. Płynąc po wodach meandrującej Biebrzy obserwować można niesamowity spektakl, w którym głównymi bohaterami są urzekające krajobrazy oraz rzadkie zwierzęta i rośliny.
Dzięki warunkom naturalnym panującym w Biebrzańskim P. N. jest on prawdziwym rajem dla ptactwa wodno - błotnego. Gniazduje tutaj mnóstwo gatunków, a ich obserwowanie to prawdziwa gratka dla wielbicieli ornitologii. Szczególnie widowiskowe są tokowiska batalionów, które stały się symbolem parku. Dolina Biebrzy jest też ważnym punktem przystankowym dla ptaków wędrownych.
Roślinność Biebrzańskiego P. N. wyróżnia się dużym urozmaiceniem, naturalnością i występowaniem unikalnych gatunków. Wśród kilku tutejszych zbiorowisk roślinnych do najcenniejszych należy grupa zbiorowisk mechowiskowych z gatunkami rzadkimi i reliktowymi. Szczególną uwagę warto zwrócić na 20 gatunków storczyków.
Czy wiesz, że najbardziej cennym fragmentem Biebrzańskiego P. N. jest rezerwat ścisły „Czerwone Bagno”? To właśnie on w okresie międzywojennym stał się zalążkiem prawnej ochrony doliny Biebrzy. Obecnie jest to niemal pierwotny obszar bagienny, co w Europie jest prawdziwą rzadkością. Znajdują się tutaj największe mateczniki łosia, jedyne w Polsce miejsca gniazdowania orlika grubodziobego i rewiry wilczych watah. Swoje lęgowiska oraz gniazdowiska mają tutaj również rzadkie ptaki: bielik, orzeł przedni i orlik krzykliwy.
Biebrzański P. N. ma na celu nie tylko ochronę przyrody, ale także pokazanie jej piękna turystom. W tym celu wytyczono kilkanaście szlaków turystycznych, w tym również rowerowych, konnych i kajakowych. Jest tu również 12 wież widokowych, platformy obserwacyjne oraz 3 kładki turystyczne. Warto wspomnieć, iż przez Biebrzański P.N. przebiega Kanał Augustowski – zabytek architektury technicznej klasy I. Dla turystów powstały również ekspozycje muzealne w głównej siedzibie Biebrzańskiego P. N. - Osowcu Twierdzy. Tutejsza wystawa jest fascynująca – skupia się na ukazaniu realnego wyglądu zwierząt oraz ich naturalnego środowiska. Są tu zatem eksponaty spreparowanych zwierząt ustawione wśród pni drzew, czy też leśnego runa oraz akwaria z roślinami i rybami występującymi w wodach Biebrzańskiego P.N. Godna podziwu jest również wystawa rzeźbionych biebrzańskich ptaków o naturalnych kształtach i ubarwieniu. Będąc w Twierdzy – Osowcu warto przy okazji obejrzeć ogromny system fortyfikacji carskich z przełomu XIX i XX wieku. Bastion, który został zbudowany w celu ochrony zachodnich granic imperium rosyjskiego nigdy nie został zdobyty w bezpośredniej walce. Twierdza związana jest z wieloma legendami, a wraz z nimi zjawy, które ponoć krążą po tutejszych korytarzach.
Na osoby, które chciałyby podziwiać przyrodę Biebrzańskiego P. N. przez kilka dni, czeka 5 pól namiotowych, kwatery agroturystyczne oraz hotel w Goniądzu.