Wakacje Kaszuby 2025, weekend Kaszuby, noclegi, kwatery

Kaszuby to historyczna kraina, położona w środkowej części polskiego Pomorza. Ich najpiękniejsza część ze względu na swój urok i niepowtarzalny krajobraz bywa nazywana Szwajcarią Kaszubską. I chyba nie bezpodstawnie.

Mieszkańcy regionu zachowali swoją odrębność, ściśle związaną z kulturą Polską. Mają własny język i mówią trudną do zrozumienia gwarą. Udało im się zachować ciągłość tradycji i obrzędów. Kaszubi mają barwne stroje, charakterystyczne hafty, własne zwyczaje, pieśni i muzykę. Wielu mieszkańców tych ziem deklaruje narodowość kaszubską. Dlaczego Szwajcaria Kaszubka? Skojarzenie z alpejskim krajem powoduje niezliczona ilość polodowcowych jezior oraz wbrew pozorom otaczające je wysokie wzniesienia. To tu znajduje się najwyższe wzniesienie na całym Niżu Europejskim! Nie brak tu czystego powietrza i rozległych zielonych lasów.

Masyw Wieżycy (329 m n.p.m.) góruje ponad całą okolicą. Położony jest w paśmie Wzgórz Szymbarskich. Stoki wzniesienia porasta piękny las bukowy, a na szczycie wybudowano wieżę widokową. Oglądanie z takiej wysokości panoramy regionu powinno być obowiązkowym punktem wycieczki w te strony. W zimie działa tu nawet kilka wyciągów narciarskich. Lubiący wędrówki powinni przemierzyć cały Czarny Szlak Wzgórz Szymbarskich. Niedaleko ma swoje źródła rzeka Radunia, która płynąc po Pojezierzu błądzi między okolicznymi wzniesieniami. Bez wątpienia uroki tej rzeki oraz niezliczonych jezior, przez które przepływa najlepiej poznać spływając kajakiem.

Aby poznać zróżnicowany krajobraz całego regionu warto przemierzyć tzw. Drogę Kaszubską. Urokliwy krajobraz polodowcowy cechują liczne wzgórza, wcinające się pomiędzy nie długie rynny, niezliczone jeziora i zagłębienia bezodpływowe.

Za stolicę Kaszub a tym samym za najładniejszą miejscowość w regionie uważane są Kartuzy. To spokojne miasteczko z ładną zabudową jest uroczo położone pomiędzy jeziorami: Klasztornym, Karczemnym, Cichym i Mielenkiem. Nazwa miejscowości pochodzi od mieszkającego tu dawniej zakonu kartuzów. Przebywając w Kartuzach koniecznie należy odwiedzić ich dawny klasztor. Dach świątyni wykonany został na wzór wieka trumny i nawiązuje do surowych reguł zakonnych. Prowadzili oni pustelnicze życie i pozdrawiali się słowami "memento mori", co z łacińskiego znaczy pamiętaj o śmierci. W Kartuzach znajduje się również ciekawe Muzeum Kaszubskie im Franciszka Tredera.

Obowiązkowym punktem wycieczki po Kaszubach jest Muzeum Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich. Istnieje ono od 1906 roku i jest tym samym najstarszym skansenem w Polsce. Dzięki niemu udało się podtrzymać regionalne tradycje hafciarstwa i plecionkarstwa. W skansenie zgromadzono budowle z Kaszub i sąsiedniego Kociewia. Wieś Wdzydze położona jest nad dużym jeziorem o takiej samej nazwie. Można się tu wspaniale relaksować, przespacerować brzegiem spokojnej wody, a lubiący aktywny wypoczynek mogą wyczarterować żaglówkę lub łódkę. Jezioro jest też idealnym miejscem do windsurfingu. Planując wyjazd warto sprawdzić czy nie jest organizowana w tym czasie jakaś impreza folklorystyczna, jak np. Jarmark Wdzydzki, czy Święto Kartofla.

Zatrzymajmy się na chwile w Kościerzynie. Jest to jedno z najstarszych miast w regionie. W centrum zachował się do dziś średniowieczny układ ulic. Zwiedzając Kościerzynę koniecznie trzeba przespacerować się kwadratowym rynkiem otoczonym malowniczymi, stuletnimi kamienicami. W mieście znajdziemy również neobarokowy kościół Świętej Trójcy. Oryginalną atrakcją turystyczną jest Skansen Kolejowy. Można w nim oglądać m.in. dawne parowozy, tendery, drezyny. Niektóre z nich są nadal sprawne.

Kaszuby kryją w sobie też wiele innych ciekawych miejsc, jak chociażby Sianowo z sanktuarium Królowej Kaszub. W Będominie odwiedzić można unikatowe Muzeum Hymnu Polskiego, założone w dworku w którym urodził się Józef Wybicki. W Żukowie zobaczyć można opactwo Norbertanek, a w Chmielnie warsztat ceramiczny Neclów. Natomiast w Bytowie znajduje się średniowieczny zamek, zamieszkany podobno przez duchy.

W południowej części Kaszub rozciągają się Bory Tucholskie. Pośród pięknych lasów sosnowych ukrytych jest wiele malowniczych jezior, spotkać można wiele rzadkich gatunków zwierząt i przemierzyć szlaki wodne kajakiem. Warto odwiedzić te strony, by na własne oczy ujrzeć tajemnicze kamienne kręgi wraz z kurhanowymi cmentarzyskami, których zagadka nie została do dziś wyjaśniona, a także zobaczyć najstarsze w Polsce drzewa w rezerwacie cisów.

Obszar Kaszub sięga aż do samego wybrzeża Morza Bałtyckiego. W nadmorskich miastach mieszka wiele osób deklarujących narodowość kaszubską. Ślady tej kultury odnajdziemy też w Trójmieście, Pucku, Wejherowie, Władysławowie i na mierzei Helskiej. Nawet jeśli zdecydujemy się na spędzenie urlopu nad Bałtykiem, a znudzi się nam już wylegiwanie na nadmorskiej plaży, warto poświęcić trochę uwagi położonemu niedaleko Pojezierzu Kaszubskiemu. Jakże przecież ciekawemu i pięknemu!

Szwajcaria Kaszubska to potoczna nazwa krainy na terenie Pojezierza Kaszubskiego, obejmująca teren środkowych Kaszub, wokół Kartuz, Somonina, Chmielna i Stężycy. Określenie to pojawiło się po raz pierwszy literaturze polskiej w 1913 roku. Szwajcaria Kaszubska urzeka każdego podróżnika przepięknym krajobrazem będącym idealną kompozycją pofałdowanego terenu, wielu jezior, oczek wodnych i torfowisk.

Na terenie Szwajcarii Kaszubskiej znajduje się najwyższe wzniesienie Niżu Środkowoeuropejskiego – Wieżyca (329 m n. p. m.), a także popularne jeziora rynnowe: Raduńskie, Ostrzyckie, Wielkie Brodno, Kłodno i Białe. Przepływająca tutaj rzeka Radunia łączy się z jeziorami i strumieniami tworząc ciąg zbiorników o nazwie „Raduńskie Kółko”. Jest to idealne miejsce do uprawiania sportów wodnych. Wartość przyrodniczą rejonu podnosi także duży kompleks leśny – Kaszubski Park Krajobrazowy.

Najważniejszą miejscowością Szwajcarii Kaszubskiej są Kartuzy położone wśród trzech jezior i lasów. Jej nazwa pochodzi od Zakonu Kartuzów, sprowadzonego tutaj w XIV w. przez tutejszego ówczesnego właściciela ziemskiego – Jana z Różęcina. Pamiątką po bytności Kartuzów na tym terenie jest poklasztorny kościół gotycki wraz z zabudowaniami gospodarczymi. W kościele znajdują się niezwykle cenne zabytki. Należą do nich między innymi: renesansowy ołtarz główny Wniebowzięcia NMP z 1639 roku z obrazami i figurami świętych, tron celebransa z 1677 roku, unikatowe XVII-wieczne kurdybany - skórzane, bogato ornamentowane okładziny ścian, cztery ołtarze boczne, w tym bardzo cenny ołtarz "Wieczerzy Pańskiej" z roku 1680 oraz barokowa balustrada chóru z roku 1640 roku. Niezwykle interesującym miejscem w Kartuzach jest również Muzeum Kaszubskie, w którym można obejrzeć narzędzia pracy, sprzęty gospodarskie, instrumenty ludowe, zabawki, kaszubskie łóżka oraz inne wytwory ludowej sztuki w zakresie tkactwa, ceramiki, rzeźby i haftu.

Inną ciekawą miejscowością jest Chmielno, z którym związane jest kilka pokoleń kaszubskich garncarzy Neclów i w którym znajduje się Muzeum Ceramiki Kaszubskiej. Warto również zwrócić uwagę na tutejszy XIX-wieczny kościół, w którym znajduje się piękny, barokowy ołtarz i zabytkowa chrzcielnica.

Czy wiesz, że w okolicach Chmielna od lat 80 ubiegłego wieku powstaje zamek? Jego pomysłodawcą był ekscentryczny właściciel sporego terenu, nazywany przez niektórych turystów „Gargamelem”. Zamek ma bardzo oryginalną konstrukcję i z przerwami powstaje do dziś, raczej spontanicznie, bez planu architekta.

Podczas podróży po Szwajcarii Kaszubskiej nie można pominąć znanego punktu widokowego „Złota Góra”, z którego roztacza się ujmująca panorama jezior Wielkie Brodno i Ostrzyckie, a także położonych w oddali Wzgórz Szymbarskich z Wieżycą. Ze „Złotej Góry” do Wieżycy wiedzie szlak „Droga Kaszubska”. W miejscu tym wzniesiono pomnik upamiętniający bohaterstwo kaszubskich partyzantów podczas II Wojny Światowej. Tutaj również organizowane jest „truskawkobranie” – dożynki o niezwykłym charakterze, gdzie główną rolę grają powszechnie uprawiane tutaj truskawki.

W Wygodzie Łączyńskiej znajduje się jeden z najpiękniejszych kościołów na Kaszubach. Neobarokowa budowla wraz z organistówką i cmentarzem położona jest na uboczu, w głębokiej dolinie. Będąc w świątyni warto zwrócić uwagę na zawieszoną nad wejściem piękną płaskorzeźbę Wniebowzięcia NMP.

Ważnym centrum turystycznym Szwajcarii Kaszubskiej są Ostrzyce leżące nad Jeziorem Ostrzyckim i wśród zalesionych wzgórz. W pobliżu miejscowości znajduje się rezerwat „Ostrzycki Las”, w ramach którego ochroną objęto siedem stanowisk storczyków. Interesująca jest również wystawa 1000 gatunków kaktusów „małej palmiarni”. Miłośnicy botaniki powinni zajrzeć również do Gołubia Kaszubskiego, gdzie znajduje się 2-hektarowy ogród botaniczny, w którym rośnie ponad 3000 gatunków roślin, w tym 140 gatunków chronionych.

Jednym z najpiękniejszych zakątków Szwajcarii Kaszubskiej jest Przełom Raduni, zwany również „Jarem Raduni”. Na odcinku kilku kilometrów pomiędzy wsiami Babi Dół i Borkowo rzeka płynie tutaj wartkim nurtem, wśród głębokiego, zalesionego wąwozu. Wąskie i kręte ścieżki biegnące wzdłuż rzeki są niezwykle urokliwe i są świetnym miejscem na spacer. Pamiętajmy, że oprócz wędrówek, Szwajcaria Kaszubska jest idealnym terenem dla rowerzystów, wielbicieli jeździectwa, sportów wodnych a także… narciarstwa.