Kujawy to kraina historyczna i region etnograficzny w środkowej Polsce, położony niemal w całości na terenie obecnego województwa kujawsko-pomorskiego. Urok krainy ściśle nawiązuje do historii i kultury tutejszych mieszkańców.
Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z czasów neolitu i kultury łużyckiej. W czasach początków polskiej państwowości region odegrał znaczną rolę. Sama nazwa Kujawy ma źródła jeszcze w czasach średniowiecza: została wymieniona w Bulli gnieźnieńskiej. Kujawy zawdzięczają swój rozwój przede wszystkim bogactwom naturalnym: żyznym glebom i soli. Przed wiekami sól warzono z miejscowych solanek. Powstały dobrze funkcjonujące miasta, które stały się szybko ważnymi ośrodkami gospodarczymi. Na tych ziemiach wzniesiono jedne z pierwszych kościołów i klasztorów w Polsce, należące dziś do najstarszych zabytków architektury romańskiej. Najciekawsze z nich oglądać można w Mogilnie, Strzelnie i Kruszwicy. Dziś region zamieszkują Kujawiacy. Zainteresowani kulturą i etnografią Kujaw odnajdą wiele interesujących informacji w Muzeum Etnograficznym w Toruniu, Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku a także w Muzeum im. J. Kasprowicza w Inowrocławiu.
Krajobraz regionu jest nizinny, lekko pagórkowaty, ukształtowany przez lądolód skandynawski. Znajdują się tu liczne jeziora o urozmaiconej linii brzegowej, często bardzo głębokie. Między szerokimi polami rosną zielone lasy a między wysoczyznami ciągną się nieduże doliny i parowy.
Obowiązkowo należy udać się do Kruszwicy - historycznej stolicy regionu. Pełniła ona ważną rolę jako ośrodek gospodarczy a tym samym obronny. Bez wątpienia jest to jedno z najstarszych miast Polski, uważane za legendarną stolicę. Z miastem tym związana jest znana legenda o królu Popielu – legendarnym władcy Polan i tzw. Mysiej Wieży, będącej pozostałością dawnego zamku Kazimierza Wielkiego. Jeśli zdecydujemy się wejść na wieżę oczom naszym ukaże się rozległy widok na miasto i błękitne jezioro. Kruszwica była przed wiekami siedzibą biskupstwa. Wybudowano wtedy romańską kolegiatę św. Piotra i Pawła. Dziś kościół ten to chluba miasta. Łęczyca położona jest nad jeziorem Gopło, największym w regionie. Jezioro zamieszkiwała kiedyś rusałka Goplana, znana z "Balladyny" Słowackiego. Obszar jeziora Gopło wraz z otaczającymi lasami, polami uprawnymi, bagnami znajduje się w granicach Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia.
Największym miastem regionu i jednym z największych w Polsce jest Bydgoszcz położony nad rzeką Brdą. To miasto uniwersyteckie, o średniowiecznych początkach, kiedy to był niewielką osadą położoną na szlaku bursztynowym. Bydgoski rynek to plac otoczony urokliwymi kamieniczkami. Wśród nich znajduje się okazały gmach Miejskiej Biblioteki oraz ratusz. Wśród zabytków Bydgoszczy znajduje się również wiele kościołów, w tym należący do klarysek, z którego wieży codziennie rozbrzmiewa hejnał bydgoski. Rynek i okoliczne uliczki są doskonałym miejscem na spokojny spacer pośród pięknej secesyjnej i eklektycznej zabudowy. Niemal obowiązkowo należy udać się na Wyspę Młyńską wraz z Wenecją Bydgoską, gdzie stylowe kamienice przypominają wyglądem i charakterem włoskie miasto. Prawdziwą ozdobą Bydgoszczy są również zabytkowe spichrze zbożowe z końca XVIII wieku. Mają one konstrukcję szachulcową, a ich pobielane ściany pięknie wyróżniają się spośród otoczenia. Na koniec pobytu w tym pięknym mieście poszukajmy też przechodzącego przez rzekę, czyli nietypową rzeźbę, przedstawiającą człowieka zawieszonego na linie ponad wodami Brdy.
Za obecną stolicę Kujaw uważany jest Włocławek. To spore miasto, położne na obu brzegach Wisły. Obecnie ma głównie charakter przemysłowy, ale turyści mogą tu też zobaczyć liczne kościoły. Dużą atrakcją miasta jest jeden z większych zalewów na Wiśle, powstały po wybudowaniu zapory. Jest to idealne miejsce do uprawiania sportów wodnych i wędkowania. Zadowoleni będą też ornitolodzy, ponieważ w przybrzeżnych szuwarach gnieździ się wiele gatunków ptaków. Warto zatrzymać się przy ogromnym krzyżu na tamie, upamiętniającym miejsce śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Nieopodal znajduje się też największy w kraju pomnik poświęcony wojnie polsko-sowieckiej z 1920 roku.
Inowrocław to miasto przemysłowe, w którym obecnie koncentruje się przemysł wydobywczy. Pod ziemią kujawską ukryte są ogromne złoża soli kamiennej. Inowrocław poszczycić się może pięknymi kościołami oraz fragmentami średniowiecznych murów obronnych. Miasto już od końca XIX wieku pełni rolę uzdrowiska. W nastrojowym parku Solankowym znajdują się liczne stawy, muszla koncertowa oraz tężnia solankowa z tarasem widokowym.
Ciekawą i oryginalną miejscowością jest Ciechocinek. Ten popularny kurort jest największym polskim nizinnym uzdrowiskiem. Warto zaglądnąć tu nawet na chwilę by zobaczyć słynne tężnie. Są to ogromne konstrukcje drewniane wypełnione tarniną po których spływa solanka. Spacer wokół tężni i wdychanie wydzielających się oparów polecane są przede wszystkim osobom z chorobami układu oddechowego i nadciśnieniem. Ciechocinek jest spokojnym miasteczkiem, pełnym zieleni. W parku zdrojowym rosną liczne egzotyczne rośliny. Wypoczynek w tak pięknym miejscu zawsze jest udany!
Krajobraz regionu jest nizinny, lekko pagórkowaty, ukształtowany przez lądolód skandynawski. Znajdują się tu liczne jeziora o urozmaiconej linii brzegowej, często bardzo głębokie. Między szerokimi polami rosną zielone lasy a między wysoczyznami ciągną się nieduże doliny i parowy.
Największym miastem regionu i jednym z największych w Polsce jest Bydgoszcz położony nad rzeką Brdą. To miasto uniwersyteckie, o średniowiecznych początkach, kiedy to był niewielką osadą położoną na szlaku bursztynowym. Bydgoski rynek to plac otoczony urokliwymi kamieniczkami. Wśród nich znajduje się okazały gmach Miejskiej Biblioteki oraz ratusz. Wśród zabytków Bydgoszczy znajduje się również wiele kościołów, w tym należący do klarysek, z którego wieży codziennie rozbrzmiewa hejnał bydgoski. Rynek i okoliczne uliczki są doskonałym miejscem na spokojny spacer pośród pięknej secesyjnej i eklektycznej zabudowy. Niemal obowiązkowo należy udać się na Wyspę Młyńską wraz z Wenecją Bydgoską, gdzie stylowe kamienice przypominają wyglądem i charakterem włoskie miasto. Prawdziwą ozdobą Bydgoszczy są również zabytkowe spichrze zbożowe z końca XVIII wieku. Mają one konstrukcję szachulcową, a ich pobielane ściany pięknie wyróżniają się spośród otoczenia. Na koniec pobytu w tym pięknym mieście poszukajmy też przechodzącego przez rzekę, czyli nietypową rzeźbę, przedstawiającą człowieka zawieszonego na linie ponad wodami Brdy.
Za obecną stolicę Kujaw uważany jest Włocławek. To spore miasto, położne na obu brzegach Wisły. Obecnie ma głównie charakter przemysłowy, ale turyści mogą tu też zobaczyć liczne kościoły. Dużą atrakcją miasta jest jeden z większych zalewów na Wiśle, powstały po wybudowaniu zapory. Jest to idealne miejsce do uprawiania sportów wodnych i wędkowania. Zadowoleni będą też ornitolodzy, ponieważ w przybrzeżnych szuwarach gnieździ się wiele gatunków ptaków. Warto zatrzymać się przy ogromnym krzyżu na tamie, upamiętniającym miejsce śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Nieopodal znajduje się też największy w kraju pomnik poświęcony wojnie polsko-sowieckiej z 1920 roku.
Inowrocław to miasto przemysłowe, w którym obecnie koncentruje się przemysł wydobywczy. Pod ziemią kujawską ukryte są ogromne złoża soli kamiennej. Inowrocław poszczycić się może pięknymi kościołami oraz fragmentami średniowiecznych murów obronnych. Miasto już od końca XIX wieku pełni rolę uzdrowiska. W nastrojowym parku Solankowym znajdują się liczne stawy, muszla koncertowa oraz tężnia solankowa z tarasem widokowym.
Toruń to miasto szczególne. Nie tylko dlatego, iż jego mieszkańcem był jeden z najznakomitszych astronomów na świecie – Mikołaj Kopernik, ale również z uwagi na niezwykłą ilość zabytków zlokalizowanych głównie na Starówce. Zajmuje ona 53 hektary i w 1997 roku została wpisana w całości na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako pomnik historii najwyższej światowej klasy.
Toruń to istniejące od 1230 roku, hanzeatyckie miasto o niezwykle burzliwych dziejach. Bogata historia wynika z faktu, iż przez wiele wieków krzyżowały się tutaj europejskie szlaki handlowe. Przyczyniło się to jednocześnie do dużej zamożności tego miasta. Jego obecny wygląd jest owocem kilkusetletniej wspólnej pracy mieszkających tu kupców, artystów, naukowców, rzemieślników, imigrantów i przedstawicieli różnych wyznań.
Toruńskie Stare Miasto urzeka przede wszystkim średniowiecznym klimatem i doskonale zachowanymi gotyckim budynkami. Są to głównie kościoły, mury, liczne kamienice oraz spichlerze. Nie mniej ciekawe są również budowle neogotyckie i neorenesansowe powstałe w XIX wieku. Na każdym turyście robi także wrażenie zachowana siatka ulic i przepiękna, średniowieczna panorama miasta. Możemy ją zobaczyć z południowego brzegu Wisły, a dokładnie w wyspy wiślanej Kępa Bazarowa, która stanowi niezwykły rezerwat zlokalizowany w środku miasta.
Czy wiesz, że znakomity stopień zachowania najważniejszych zabytków Torunia, to efekt wyjątkowo wcześnie rozpoczętych prac konserwacyjnych? Oprócz działań zabezpieczających, często starano się również przywracać wielu budynkom wygląd średniowieczny, usuwając wcześniejsze przeróbki. Rezultatem tego jest między innymi kamienica, w której urodził się Kopernik wraz z sąsiadującą, a także prezbiterium Katedry Świętojańskiej, również związanej ze słynnym astronomem.
W Katedrze Świętojańskiej znajduje się Kaplica Kopernikowska, gdzie zgromadzono liczne pamiątki związane z Kopernikiem. Sama świątynia to niezwykle cenny zabytek związany z ważnymi osobistościami Torunia, posiadający największy w Polsce, siedmiotonowy dzwon „Tuba Dei”. Oprócz Katedry Świętojańskiej warto wyróżnić dwie inne gotyckie świątynie: Kościół Mariacki oraz kościół św. Jakuba. Kościół Mariacki to budowla pofranciszkańska, z cennymi zabytkami artystycznymi i historycznymi. Najważniejszym elementem wyposażenia kościoła św. Jakuba jest ogromny obraz przedstawiający 22 sceny Pasji Chrystusa na tle krajobrazu i późnogotyckiej architektury imitującej zabudowę Jerozolimy.
Toruński Ratusz Staromiejski zbudowany z czerwonej cegły to wybitne osiągnięcie średniowiecznej architektury mieszczańskiej w Europie. Imponuje doskonałymi proporcjami oraz pięknie zdobionym i wyposażonym wnętrzem, a jego wieża z 1274 roku należy do najstarszych w Europie. Obecnie Ratusz jest siedzibą Muzeum Okręgowego, które zbiory są świadectwem wyjątkowości miasta. Ważnym obiektem jest również Dwór Artusa będący dawniej siedzibą Bractwa św. Jerzego, elitarnej organizacji kupców i majętnego patrycjatu Torunia - działającego w latach 1311-1842. Dużą atrakcją fotograficzną jest owiana legendami Krzywa Wieża - dawna baszta miejska w systemie obronnym murów, jakich w Toruniu było w przeszłości aż 54.
Gotyk to najważniejszy styl, z jakim identyfikujemy Toruńską Starówkę, jednakże warto pamiętać, iż wznoszą się tutaj również piękne, renesansowe kamienice. Do jednych z najbardziej imponujących należy Kamienica „Pod Gwiazdą”, która niegdyś była domem Kallimacha, wychowawcy synów Kazimierza Jagiellończyka, a także pałac biskupów kujawskich.
Spacerując po Starym Mieście nie można przeoczyć Pałacu Eskenów – okazałej kamienicy wystawionej w XIV wieku przez jedną z najsłynniejszych toruńskich rodzin. W 1844 roku budynek został przebudowany na spichlerz i stąd też jego potoczna nazwa – Czerwony Spichrz. Oprócz niego, w Toruniu znajduje się jeszcze szereg innych zabytkowych spichlerzy, prezentujących najdawniejsze formy i detale zdobnicze tego typu budownictwa.
Do innych cennych zabytków i ciekawych obiektów w Toruniu należą: średniowieczne domy patrycjuszowskie, ruiny dwóch zamków – krzyżackiego i Dybów, twierdza obronna, Park Etnograficzny, Planetarium oraz Centrum Sztuki Współczesnej.
Podczas spaceru po toruńskiej starówce warto zajrzeć do jednego ze sklepów z piernikami i zaopatrzyć się w ten tradycyjny wypiek, który urzeka nie tylko aromatem i smakiem, ale również niezwykle interesującymi formami. Zabytkowe i bogato zdobione drewniane formy piernikowe wykonane przez dawnych toruńskich snycerzy do dziś można podziwiać w muzeum w Ratuszu Staromiejskim czy na stałej wystawie Świat Toruńskiego Piernika.
Czy wiesz, że znakomity stopień zachowania najważniejszych zabytków Torunia, to efekt wyjątkowo wcześnie rozpoczętych prac konserwacyjnych? Oprócz działań zabezpieczających, często starano się również przywracać wielu budynkom wygląd średniowieczny, usuwając wcześniejsze przeróbki. Rezultatem tego jest między innymi kamienica, w której urodził się Kopernik wraz z sąsiadującą, a także prezbiterium Katedry Świętojańskiej, również związanej ze słynnym astronomem.
W Katedrze Świętojańskiej znajduje się Kaplica Kopernikowska, gdzie zgromadzono liczne pamiątki związane z Kopernikiem. Sama świątynia to niezwykle cenny zabytek związany z ważnymi osobistościami Torunia, posiadający największy w Polsce, siedmiotonowy dzwon „Tuba Dei”. Oprócz Katedry Świętojańskiej warto wyróżnić dwie inne gotyckie świątynie: Kościół Mariacki oraz kościół św. Jakuba. Kościół Mariacki to budowla pofranciszkańska, z cennymi zabytkami artystycznymi i historycznymi. Najważniejszym elementem wyposażenia kościoła św. Jakuba jest ogromny obraz przedstawiający 22 sceny Pasji Chrystusa na tle krajobrazu i późnogotyckiej architektury imitującej zabudowę Jerozolimy.
Toruński Ratusz Staromiejski zbudowany z czerwonej cegły to wybitne osiągnięcie średniowiecznej architektury mieszczańskiej w Europie. Imponuje doskonałymi proporcjami oraz pięknie zdobionym i wyposażonym wnętrzem, a jego wieża z 1274 roku należy do najstarszych w Europie. Obecnie Ratusz jest siedzibą Muzeum Okręgowego, które zbiory są świadectwem wyjątkowości miasta. Ważnym obiektem jest również Dwór Artusa będący dawniej siedzibą Bractwa św. Jerzego, elitarnej organizacji kupców i majętnego patrycjatu Torunia - działającego w latach 1311-1842. Dużą atrakcją fotograficzną jest owiana legendami Krzywa Wieża - dawna baszta miejska w systemie obronnym murów, jakich w Toruniu było w przeszłości aż 54.
Gotyk to najważniejszy styl, z jakim identyfikujemy Toruńską Starówkę, jednakże warto pamiętać, iż wznoszą się tutaj również piękne, renesansowe kamienice. Do jednych z najbardziej imponujących należy Kamienica „Pod Gwiazdą”, która niegdyś była domem Kallimacha, wychowawcy synów Kazimierza Jagiellończyka, a także pałac biskupów kujawskich.
Spacerując po Starym Mieście nie można przeoczyć Pałacu Eskenów – okazałej kamienicy wystawionej w XIV wieku przez jedną z najsłynniejszych toruńskich rodzin. W 1844 roku budynek został przebudowany na spichlerz i stąd też jego potoczna nazwa – Czerwony Spichrz. Oprócz niego, w Toruniu znajduje się jeszcze szereg innych zabytkowych spichlerzy, prezentujących najdawniejsze formy i detale zdobnicze tego typu budownictwa.
Do innych cennych zabytków i ciekawych obiektów w Toruniu należą: średniowieczne domy patrycjuszowskie, ruiny dwóch zamków – krzyżackiego i Dybów, twierdza obronna, Park Etnograficzny, Planetarium oraz Centrum Sztuki Współczesnej.
Podczas spaceru po toruńskiej starówce warto zajrzeć do jednego ze sklepów z piernikami i zaopatrzyć się w ten tradycyjny wypiek, który urzeka nie tylko aromatem i smakiem, ale również niezwykle interesującymi formami. Zabytkowe i bogato zdobione drewniane formy piernikowe wykonane przez dawnych toruńskich snycerzy do dziś można podziwiać w muzeum w Ratuszu Staromiejskim czy na stałej wystawie Świat Toruńskiego Piernika.
