Wakacje 2025 śląskie, weekend śląskie, noclegi, kwatery

Obszar województwa śląskiego jest zróżnicowany pod względem geograficznym i krajobrazowym. Znajdziemy tu piękno Beskidów, ciekawy krajobraz Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej z fragmentem szlaku Orlich Gniazd a także lesiste równiny Niziny Śląskiej.

Najłatwiej dostępną częścią Beskidów jest Beskid Śląski. Przeważają tu łagodne pagórki. Beskid Śląski to znakomity teren do wędrówek. Długie grzbiety Beskidu Śląskiego urozmaicają malownicze polany i hale szczytowe, z których roztaczają się cudowne widoki. Najwyższym szczytem Beskidu Śląskiego jest Skrzyczne (1257m n.p.m.). Ze Skrzycznego roztacza się wspaniała panorama na Beskid Żywiecki, okolice Żywca i Jeziora Żywieckiego. Przy bezchmurnej pogodzie możemy dostrzec Babią Górę, a nawet Tatry. Warto wybrać się także na :

• Klimczok (1117m n.p.m.) - jak głosi legenda był kryjówką śląskich zbójników, którym przewodzili słynni bracia Klimczak. W pobliżu Klimczoka i Trzech Kopców znajduje się jaskinia, której korytarze mają kilkaset metrów długości.
• Szyndzielnia (1026m n.p.m.) - nazwa Szyndzielni pochodzi od wyrabianych tu dawniej przez górali "szyndziołków" czyli gontów na pokrycie chat. Na Szyndzielnię prowadzi kolej gondolowa.
• Barania Góra (1220m n.p.m.) - pod szczytem góry ma swoje źródła królowa polskich rzek - Wisła. Jest drugim co do wysokości wierzchołkiem polskiej części Beskidu Śląskiego ale co do popularności zajmuje z pewnością pierwsze miejsce. Przed kilkoma laty na szczycie wybudowano solidną wieżę widokową, z której możemy podziwiać malowniczą panoramę okolicy.

Beskid Śląski to wymarzone miejsce dla narciarzy. Amatorzy białego szaleństwa znajdą tu doskonale przygotowane trasy narciarskie. Główne ośrodki sportów zimowych to Szczyrk, Wisła i Ustroń.

• Szczyrk - to jeden z największych ośrodków narciarstwa w kraju. Leży na wysokości 450-600m n.p.m. W Szczyrku zbudowano blisko 60km nartostrad. Wiele tras jest sztucznie naśnieżanych i oświetlonych.
• Wisła - często zwana jest "perłą Beskidu Śląskiego". Wisła to bardzo atrakcyjne miejsce do spędzenia urlopu czy weekendu, zarówno latem jak i zimą. Jest chętnie odwiedzaną miejscowością ze względu na bogatą ofertę noclegową, piękne okolice, ciekawe szlaki turystyczne i infrastrukturę narciarską. Na terenie Wisły działa wiele wyciągów narciarskich, część z nich jest sztucznie naśnieżana i oświetlona.

Odwiedzając Beskid Śląski warto wybrać się do tzw. "Trójwsi Beskidzkiej". W jej skład wchodzą Istebna, Koniaków, Jaworzynka. Są to miejscowości o bogatych tradycjach twórczości ludowej. Obejrzeć tu można wiele zabytków architektury drewnianej. Największą atrakcją cieszą się jednak koniakowskie szydełkowe koronki podziwiane nie tylko w Polsce ale i na świecie.

Beskid Żywiecki stanowi najwyższą część Beskidów Zachodnich. Najwyższym szczytem Beskidu Żywieckiego jest Babia Góra (1725 m n.p.m.), będącą również najwyższym wzniesieniem w Beskidach. Od niepamiętnych czasów Babia Góra uważana była za siedzibę przeróżnych upiorów i wiedźm. Podobno jedna z nich, zwana "Babą" uniemożliwiała wędrowcom wejście na szczyt. Dzisiaj turystów mogą odstraszać jedynie strome podejścia, ale warto zadać sobie trud by wejść na Babią Góre bo widoki roztaczające się ze szczytu są imponujące. Kolejne co do wysokości szczyty Beskidu Żywieckiego to Mała Babia Góra(1517m n.p.m.) i Pilsko (1557m n.p.m.). Beskid Żywiecki pokrywa gęsta sieć znakowanych szlaków turystycznych, które biegną przez najpiękniejsze zakątki tych gór. Na całym obszarze Beskidu Żywieckiego znajduje się wiele starannie utrzymanych górskich schronisk PTTK. Najbardziej znanym miastem tego regionu jest oczywiście Żywiec - słynący z wyśmienitego piwa ale również z pięknych zabytków.

Masyw Beskidu Niskiego przecięty jest przełomem Soły, na którym wybudowano trzy zapory wodne. Dzięki temu powstały tu sztuczne zbiorniki otoczone lesistymi zboczami gór. Ta część Beskidów jest stosunkowo mało znana i uczęszczana. Wyjątkiem jest góra Żar (761m n.p.m) oblegana w sezonie przez turystów. Amatorzy lotniarstwa i szybownictwa mają tu do dyspozycji szkołę szybowcową. Na szczyt góry można wjechać samochodem lub rowerem.

Odwiedzając województwo śląskie warto wybrać się do Pszczyny. Pszczyna to jedno z piękniejszych miast tego regionu. Imponuje starodawną zabudową centrum miasta. W Pszczynie znajdziemy zabytkowy pałac książąt pszczyńskich, w którym mieści się Muzeum Wnętrz Zabytkowych. W jednej z jego sal odbywają się kameralne koncerty.

Województwo śląskie jest regionem o bogatej kulturze. Do znanych i chętnie odwiedzanych miejsc należą zamki i warownie usytuowane przy Szlaku Orlich Gniazd. Większość tych warowni powstała za panowania Kazimierza Wielkiego by strzec południowej granicy. Najchętniej odwiedzanym miejscem jest Ogrodzieniec gdzie znajdują się ruiny największego zamku na Szlaku Orlich Gniazd. Zamek w Ogrodzieńcu położony był najwyżej spośród wszystkich warowni tego regionu. Na blisko 604 m n.p.m wkomponowano wielką kamienną budowle w krajobraz jurajski. Od 1974 roku część ruin udostępniona jest dla zwiedzających. Najbardziej imponującym fragmentem zamkowych ruin jest Baszta Kredencerska, z której rozciąga się piękny widok na okolice. Wędrując Szlakiem Orlich Gniazd warto także zobaczyć ruiny w Mirowie i Bobolicach.

Odwiedzając województwo śląskie nie można oczywiście zapomnieć o Częstochowie, słynnym mieście pielgrzymek. To tutaj znajduje się Zespół Klasztorny Ojców Paulinów na Jasnej Górze - z cudownym obrazem Matki Boskiej. Klasztor jest jednocześnie swego rodzaju muzeum dokumentującym losy kraju i narodu polskiego.

Jednym z ciekawszych miejsc w województwie jest Pustynia Błędowska połozona pomiędzy Dąbrową Górniczą a Olkuszem, zwana "polską Saharą". Zajmuje obszar około 30 kilometrów kwadratowych. Jest to jedyny tak duży obszar pustynny w środkowej Europie. Jeszcze nie tak dawno występowały tutaj takie zjawiska jak burza piaskowa czy fatamorgana. Niestety ekspansja roślinności doprowadziła do sporych zmian w tym rejonie. Podjęto już próby zahamowania tego procesu aby zachować przynajmniej obecny obszar pustyni.

Na pograniczu Wyżyny Śląskiej i Wyżyny Olkuskiej, od Błędowa (dzielnicy Dąbrowy Górniczej) na zachodzie, po gminę Klucze na wschodzie rozciąga się niezwykły teren. Jest to największy w Polsce obszar lotnych piasków pochodzenia fluwioglacjalnego. Zostały one naniesione przez wody z topniejących lodowców podczas zlodowacenia środkowopolskiego. Piaszczyste połacie zajmują powierzchnię około 33 m2 i fragmentami do złudzenia przypominają afrykańskie pustynie. Teren o długości 10 km i szerokości 4 km objęty został programem ochrony Natura 2000.

Należy pamiętać, iż nazwa Pustynia Błędowska to jedynie termin geograficzny, wyrażający specyficzny krajobraz, lecz nie panujący tu klimat. Jest on oczywiście taki sam, jak klimat obszarów otaczających i jest zbyt wilgotny, by mogły zapanować tutaj warunki typowo pustynne. Aktualny krajobraz Pustyni Błędowskiej to przede wszystkim efekt działalności człowieka. Intensywny spadek wód gruntowych sprawił, iż na terenie pustyni rośliny nie znalazły sprzyjających warunków do życia. Już w czasach średniowiecznych na potrzeby hutnictwa i górnictwa wycinano tutaj w dużych ilościach drzewa, w wyniku czego odsłonięto 150 km2 piasków. Wypasano tu również bydło i zdzierano ściółkę z pokrywy glebowej, co także przyczyniło się do pustynnienia. Od tamtych czasów duża część tzw. Dużej Pustyni Błędowskiej zarosła – są to obecne tereny Pustyni Starczynowskiej na zachód od Olkusza i Dziadowskie Morze koło Boru Biskupiego. Zarasta również Pustynia Błędowska, z czym częściowo próbuje się walczyć, aby zachować tutejszą unikalność krajobrazową.

W latach 50 pustynia częściowo została zaorana i obsadzona wierzbą kaspijską i sosną, co w połączeniu ze wzrostem wód gruntowych sprawiło, iż teren zaczął zarastać. W ten sposób niemal cała południowa część pustyni jest pokryta drzewami, a klasyczny pustynny krajobraz zachował się głównie na północy – w okolicach Chechła. Umowną granicą tych obszarów jest dolina rzeczki Białej Przemszy, gdzie występują piżmaki, bobry, łosie, kureczki nakrapiane, a w rzece - minogi strumieniowe. Warto wspomnieć, iż dwa ostatnie gatunki figurują w „czerwonej księdze zwierząt” jako zagrożone wyginięciem. Teren pustyni zamieszkują również liczni przedstawiciele gadów, między innymi jaszczurka zwinka i gniewosz plamisty oraz ptaki: skowronek borowy, świergotek polny i kulon.

Na terenie całej pustyni zaobserwować można liczne formy deflacyjne – obniżenia i wydmy porośnięte karłowatą roślinnością. Tutejsza flora jest bardzo uboga. Latem piasek nagrzewa się do temperatury 70 stopni, co z pewnością nie sprzyja rozwojowi roślin, które nie potrafią zapewnić sobie wilgoci przez na przykład rozbudowany system korzeniowy. Rosną tutaj przede wszystkim trawy: szczotlicha siwa i wydmurzyca piaskowa. Najbardziej zielono jest oczywiście w dolince Białej Przemszy, gdzie występuje endemiczna warzucha polska. Jej tutejsze wyspowe stanowisko, jest jedyne w Polsce.

Specyficzne warunki panujące na Pustyni Błędowskiej sprawiły, iż od początku XX wieku była ona wykorzystywana jako poligon. W czasie I Wojny Światowej odbywały się tutaj ćwiczenia piechoty legionowej, przygotowujące do bitwy pod Krzywopłotami. W okresie międzywojennym szkolono tu piechotę i artylerię Armii Kraków. Podczas II Wojny Światowej natomiast, obszar pustyni był poligonem niemieckiej Afrika Korps i niemieckich lotników z bazy Udetfelt koło Siewierza. Dziś poligon wojskowy działa tylko w północnej części pustyni. Podczas wędrówek po Pustyni Błędowskiej warto zwrócić uwagę na ruiny stanowisk dowodzenia od strony Chechła i na górze Czubatce w Kluczach.

Czy wiesz, że Pustynia Błędowska wyróżnia się na tyle charakterystycznym krajobrazem iż z powodzeniem postanowiono zrealizować tutaj ekranizację „Faraona” Bolesława Prusa? Do innych ciekawostek należy fakt, iż dawniej można było zaznać tutaj burzy piaskowej i zjawiska fatamorgany. W miarę zarastania obszaru, są one coraz mniej prawdopodobne.

Pustynia Błędowska jest oczywiście wspaniałą atrakcją turystyczną i idealnym miejscem na wędrówki piesze oraz konne, choć należy tutaj uważać na niewybuchy pozostałe z czasów manewrów wojskowych. Najlepiej korzystać z wyznaczonych szlaków. Błędów i Klucze łączy żółty Szlak Pustynny oraz jeździecki pomarańczowy „Transjurajski Szlak Konny”.